Vaarwens 1430 op 02-01-2025
Zijn leven is Water
De eerste vaardag van 2025 krijgt van Greet, echtgenote van onze vaargast van vandaag, de pluim van een nooit te vergeten dag. Als dank worden wij gedrieën in het zonnetje gezet met mooie woorden en ook een heerlijk presentje. Ook de Vaarwens krijgt deze dag veel zon te zien. Meer dan de afgelopen weken van het oude jaar.
Onze vaargast Gradus (geb. 1953) is vandaag jarig, vlaggetjesdag dus. Anneke doet bij de HEMA een heuse diepte-investering en even later tooien 20 meter kleurrijke vaantjes de kajuit en tent van de Vaarswens. Laat ze maar komen! Uit meerdere hoeken van ons land komen weldra onze gasten het Kraanspoor oprijden. Gradus en Greet uit Hoek van Holland, broer Klaas en echtgenote uit heerenveen en zoon Jan met partner en dochter uit Sleeuwijk. Het koffierondje doen we in de kajuit en dat blijft ook de woonkamer voor vandaag. Gezelligheid kent dan wel geen tijd, maar toch vindt Klaas dat het om 11 uur tijd is op pad te gaan.
Gradus is ooit aangevangen als stuurman GHV en heeft daarna jarenlang dienstgedaan als radarwaarnemer op één van de radarposten van het Rotterdams havengebied, dienstgedaan op de verkeerscentrale Hoek van Holland en de laatste jaren terug op het water op de patrouilleboten. Gradus is een echte waterrat. Schipper Klaas, oud stuurman GHV, ex-loods, en Gradus zullen elkaar wel vinden deze dag.
Een mooi verslag van schipper Klaas:
De keuze van Gradus is de stad. De havens wel te verstaan. ‘Binnen in de stad zie je niks!’ Oké, de keus is duidelijk. Gradus manoeuvreert z’n elektrische rolstoel direct bij vertrek naast de stuurstand en zal die plek eerst pas bij de lunch verlaten. Even bootjes kijken bij Damen en vervolgens koers zetten naar het Oostelijk havengebied. REM-eiland, wc-pot in Oude Houthaven, Stenen Hoofd, het CS. Alles heeft z’n geschiedenis. Gradus maant z’n babbelende familie diverse keren tot naar buiten kijken. ’Kijk toch hoe mooi het hier is’. De welgemeende opmerking: ‘Ik vind het hier mooier dan Rotterdam’, doet mij de wenkbrauwen iets fronsen. Gradus laat er op volgen: ‘Zo mooi, zo rustig’. Oh, die bril dus. De gaatjes die tussen alle plekjes van aandacht vallen, worden gevuld met andere praat. Beiden hebben we de fusie met de Nedlloyd meegemaakt. Hij met de KJCPL en ik met de KNSM. Weg promotie, weg kapiteinsdroom. Dan ga je aan de wal. We hebben er geen spijt van gehad, maar de verhalen gaan het meest over die eerste jaren. Bij passeren IJ-haven komt broer Klaas met het verhaal dat hun moeder Grietje in 1949 eens op de Oranje gepassagierd heeft en zich toen bij hun vader Jan heeft gevoegd. Grappig dat Gradus later uitvoerig zijn evacuatie als 1-jarige uit Nederlands-Indië verhaalt. Hij kwam op de Willem Ruys naar Nederland. Beroemde schepen destijds. Hebben elkaar ook eens stevig gekust in de Rode Zee bij een begroeting. Wat verderop de Suriname kade, waar Klaas vanaf loods 6, de militairen uitzwaaide, die met de Oranje-Nassau naar Suriname werden verscheept. Schipper Klaas voer als leerling stuurman op dit schip. Blablabla weer….
Na de sluis, het buiten IJ op en kort het ruime sop geproefd. Eerst Pampus zien, dan lunchen, lijkt de kreet, sinds boots Anneke bij het welkomstwoordje het eiland flink promoot. Het is vandaag dermate helder dat ook het sneeuwwitte Paard van Marken in de verte schittert. We schuiven langs het Vuureiland en varen het schilderachtige Durgerdam binnen, waar we bij het havenkantoor genieten van de lunch.
Na de lunch zoekt Gradus het zonnetje op het achterschip (de poop) op en strekt de rest van ‘t gezelschap de benen in Durgerdam. Bij vertrek zet Gradus zich achter het roer en stuurt de Vaarwens in de richting van de Oranjesluizen. Een déja vu moment. Jan neemt ‘t over en sluist de Vaarwens door de Noordersluis. Natuurlijk wordt daarna het fotogenieke Zijkanaal K aangedaan, waarna (broer) Klaas, ook bootjesman, de Vaarwens onder z’n hoede neemt. Noord-Hollands kanaal, Shell toren met schommels, de hellingen van de NDSM, waar de supertankers van Shell in 2 delen gebouwd werden, die na tewaterlating aan elkaar geplakt werden. De loodsen die deze schepen door de Noordersluis van IJmuiden naar buiten lepelden, zeiden: ‘Gelukkig komen ze nooit terug!’
In de ponthaven van de NDSM bewonderen we een Engelse beauty, een 3 mastzeilschip in dit geval en doen we herinneringen op naast het zendschip Veronica. De zon verschuilt zich nu regelmatig in een donkere wolkenhemel, dus is het tijd de Marina op te zoeken, waar om kwart voor vier aangemeerd wordt.
Greet vraagt het woord waarin ze het mooie initiatief van Evert en Inge benadrukt en ons fêteert met een wollen muts en heerlijke chocola. Gradus vult aan dat hij een niet te vergeten dag heeft beleefd met ons. Wij bevestigen dat het wederzijds is en met instemming van Gradus mogen we ietwat ingetogen het ‘Lang zal hij leven’ laten klinken.
We nemen afscheid van een humorrijke, rustige en ook berustende man, z’n lieve vrouw Greet en de familie. Heel veel sterkte allen in de komende zware tijd.
Auteur Vaarwens / Klaas
Reactie van Gradus en Greet:
Een bijzondere dag met Stichting Vaarwens. Een onvergetelijke ervaring, gezien door de ogen van zijn echtgenote Greet en door Gradus zelf.
Door de ogen van Greet.
Op een gezondheidsbeurs in Goes hoorde ik voor het eerst over Stichting Vaarwens. Mijn echtgenoot, Gradus, is terminaal ziek. Zijn liefde voor het water is altijd een rode draad geweest in zijn leven. Hij heeft jarenlang gevaren voor zijn werk, was vrijwilliger bij de KNRM en voelt zich nog altijd verbonden met het water. De kans om nog één keer een mooie dag op het water door te brengen voelde als een cadeau. Ik heb ons aangemeld en op 2 januari, de verjaardag van Gradus, was het zover.
Samen met onze oudste zoon, zijn partner, hun dochter/onze kleindochter en Gradus zijn broer en schoonzus gingen we op pad. Onze jongste zoon, woonachtig in Zwitserland met echtgenote en zoontje/kleinzoon waren net bij ons geweest en konden niet van de partij zijn.
Bij aankomst werden we hartelijk ontvangen door drie vrijwilligers van Vaarwens: Anneke, Klaas en Nienke. Hun warmte en betrokkenheid waren meteen voelbaar. We stapten aan boord en onder het genot van een kopje koffie werden we welkom geheten en vertelde Gradus kort over zijn tijd op het water. Gradus -geboren in Bandung- heeft onder meer gevaren bij de Royal Interocean Lines, KJCPL en bij de Nedlloyd als stuurman. Heel veel later, Gradus had toen een baan aan de wal, heeft hij nog gevaren als Scheepvaartmeester in het havengebied van Rotterdam bij de monding van de Nieuwe Waterweg.
Daarna besloten we samen waar de tocht ons heen zou brengen. Via de jachthaven en het Centraal Station gingen we door naar Durgerdam, waar we aan boord hebben genoten van een voortreffelijke lunch. Na de lunch ging een deel van ons even van boord om de omgeving te verkennen, terwijl Gradus op het schip bleef.
De gesprekken aan boord liepen uiteen van algemene tot persoonlijke verhalen. Het voelde ontspannen; geen haast, geen druk. Iedereen kon doen waar hij of zij zin in had en de vrijwilligers zorgden dat alles soepel verliep. Alles was tot in de puntjes verzorgd.
Door de ogen van Gradus
De dag was perfect. Het weer werkte mee en de omgeving was adembenemend. Aan de ene kant zag ik de moderne skyline van Amsterdam met zijn imposante gebouwen, terwijl aan de andere kant de charmante, oude huisjes zich aan de horizon aftekenden. In de jachthaven was het stil, geen mens te zien, alleen de rust van de natuur om ons heen.
De bemanning was geweldig: bekwaam, vriendelijk en behulpzaam. Het voelde nergens bedrukkend, alsof dit mijn ‘laatste fysieke reis’ zou zijn. Integendeel, de sfeer was ontspannen en vrolijk. We spraken elkaars taal. Ze hadden zelfs vlaggetjes opgehangen voor mijn verjaardag. Ik had een prachtig plekje op het schip; kon alles goed zien, zat niemand in de weg.
Toen de rest even aan wal ging, zat ik alleen op het achterdek, genietend van het uitzicht. Op de terugweg heb ik nog gevaren evenals mijn zoon en broer. Trots als een pauw stonden zij achter het roer. Varen brengt mensen samen op een manier die je in een ambulance nooit zult ervaren.
Deze dag was af. Alles klopte. Het was precies zoals ik het me had voorgesteld – en meer.
Dankbaarheid
Dankzij Stichting Vaarwens en de fantastische inzet van Anneke, Klaas en Nienke, hebben we een dag beleefd die we nooit zullen vergeten. Het was een dag vol warmte, rust en verbondenheid. Een herinnering die wij nog lang zullen koesteren.
Met dank aan:
Dagschipper Klaas, boots Anneke en boots i.o. Nienke
Amsterdam Marina / Jachthaven Groep voor het beschikbaar stellen van de ligplaats
Jachthaven Naarden voor het faciliteren van ons kantoor
Bedrijven Kraanspoor voor de parkeergelegenheid gasten
Brandweer Amsterdam Amstelland - kazerne IJsbrand voor de parkeergelegenheid vrijwilligers
Hema Amsterdam voor de deels sponsoring van de lunch
Port of Amsterdam voor de vergunningen
Haven van Durgerdam voor verlenen ligplaats voor de lunch
Oranjesluis voor de vlotte bediening
en alle sponsoren die deze dag gratis mogelijk maakten...
